Vormen van beleggen
Een bedrijf kan op verschillende manieren middelen ophalen. Ze kunnen het eigen vermogen opkrikken door aandelen uit te geven en anderzijds het vreemd vermogen laten aandikken door middel van extra schulden. Bijgevolg komen we meteen bij dé twee belangrijkste beleggingscategorieën voor beleggers: aandelen en obligaties.
Daarnaast kan een belegger investeren in afgeleide producten van bovenstaande categorieën (opties, turbo’s, CFD’s, …), alsook andere zaken die noodzakelijk zijn voor een economie, zoals valuta, vastgoed, grondstoffen, …
Hieronder bespreken we de belangrijkste activaklassen voor beleggers.
Het gebruiksvriendelijke platform en de lage kosten van DEGIRO bieden een geschikte instapmogelijkheid voor beginnende of basic beleggers. Open een account en start nu bij DEGIRO!
Waarin beleggen? In aandelen!
Wie op lange termijn een mooi rendement wil, de inflatie wil verslaan en een berekend risico wenst te nemen komt vaak uit bij aandelen als beste optie, zeker in tijden van lage rente.
Opvallend doorheen de geschiedenis is hoe de Amerikaanse aandelenbeurzen altijd veel veerkrachtiger waren en beter presteerden dan de Europese beurzen. Maar ook die laatste bieden op lange termijn een veel beter rendement dan obligaties of laat staan een spaarboekje.
Een aandeelhouder is mede-eigenaar van het bedrijf. Dit wil zeggen dat hij stemrecht heeft bij aandeelhoudersvergaderingen en in het geval van een winstuitkering recht heeft op een evenredig deel van dat dividend.
Beleggen in aandelen is risicovoller dan in obligaties, onder meer aangezien de aandeelhouder onder de obligatiehouder komt in de hiërarchie van terugbetaling, na een eventueel faillissement van het bedrijf. De banken zullen eisen dat zij vooraan in de rij gezet worden, daarna komen de andere schuldeisers en pas op het laatste de aandeelhouders. Meestal blijft er dan niets meer over.
Als mede-eigenaar zal je ook het lief en leed van je bedrijf delen. Goede resultaten, dalende verkoopvolumes, prestaties van het management, geopolitieke gebeurtenissen van invloed op het bedrijf, … Het zal allemaal gereflecteerd worden in de koers van het aandeel en dus jouw vermogen. Jij kiest echter zelf wanneer je verkoopt of eventueel bijkoopt, aan de hand van je eigen onderzoek.
Bij het beleggen in aandelen is het dus belangrijk om het bedrijf dat je interesse wegdraagt goed te leren kennen en kritisch te analyseren. De investor relations website met balansen en jaarrekeningen mogen daarbij zeker niet ontbreken.
Verder kan ik alleen maar aanraden om een visie op lange termijn aan te houden én met een gediversifieerde portefeuille te werken.
Een gediversifieerde portefeuille wil niet alleen zeggen dat er verschillende aandelen aanwezig zijn. Deze moeten zich ook in verschillende sectoren (technologie, duurzame goederen, consumptiegoederen, financials, grondstoffen, vastgoed, nutsbedrijven, …) en regio’s (Noord-Amerika, Europa, Azië, …) bevinden. Uiteraard kan je naar je goeddunken en ideeën iets meer overwogen zijn in bepaalde zaken.
Investeren in obligaties
Een obligatiehouder heeft niets te zeggen binnen het bedrijf. Hij heeft enkel recht op terugbetaling van de uitgeleende som op expiratiedatum en de coupons, meestal met vooraf vastgestelde rente en jaarlijks/tweejaarlijks/… uitbetaald. Bekijk onderstaand voorbeeld van een obligatie, te verhandelen op de secundaire markt. Ze werd geplukt van de website Oblis, onderdeel van Goldwasser Exchange, een Belgische beursvennootschap gespecialiseerd in obligaties en fondsen, op 24 december 2019.
De obligatie werd uitgegeven op 15 mei 2017. Tweejaarlijks krijgen beleggers hun nominale vaste rente van 2,6 procent. De reële rente ligt iets lager wanneer je de obligatie nu koopt, je koopt deze immers iets duurder, aan 100,108 procent van de waarde (boven pari). Je betaalt dus de coupure niet aan 1000 euro (à pari), waaraan ze op expiratiedatum zal terugbetaald worden, maar aan 1001,08 euro. De uitgifte lag wel iets beneden pari, namelijk 99,975 procent.
Als je de obligatie nu, op de secundaire markt, van iemand koopt, moet je deze persoon ook de opgebouwde rente van 39 dagen betalen, op 24 december 39 dagen sinds de laatste couponuitbetaling van 15 november. Â
De weergegeven rentes zijn exclusief kosten en taksen. Zo zal de Belgische staat een roerende voorheffing afhouden van 30 procent, de Nederlandse 15 procent.
Het gebruiksvriendelijke platform en de lage kosten van DEGIRO bieden een geschikte instapmogelijkheid voor beginnende of basic beleggers. Open een account en start nu bij DEGIRO!
Standard & Poors gaf een credit rating uit van A-, daarmee zit de obligatie in de zogenaamde ‘Investment Grade’, obligatie die als relatief veilig en stabiel worden aanschouwd.
Andere bekende credit rating agencies zijn Moody’s en Fitch, die lichtelijk andere benamingen voor hun ratings gebruiken.
Learnbonds.com
Het gaat om een senior bond, deze staan voor de junior bonds bij terugbetaling. Als het bedrijf problemen heeft moeten zij eerst worden terugbetaald. Verder is de bovenvermelde obligatie niet gewaarborgd. AB InBev heeft dus geen actief als waarborg voor de obligatie gesteld.
De obligatie wordt sowieso terugbetaald op 15 mei 2024 maar zoals je ziet heeft het bedrijf het recht om de obligatie al twee maanden vroeger terug te kopen (call-optie).
De obligatie wordt Over The Counter (OTC) verhandeld. Het effect is dus niet genoteerd op een gereguleerde markt en de financiële tussenpersonen (Goldwasser Exchange, banken, brokers, …) zullen dit onderling verhandelen, ‘over de toonbank’.
Ten slotte zie je ook dat de obligatie in Canadese dollar (CAD) noteert, je hebt dus ook te maken met een muntrisico. Er werd voor 1,3 miljard Canadese dollar aan schulden uitgegeven.
Naast bedrijfsobligaties zijn er ook staatsobligaties en schatkistcertificaten op kortere termijn. Dit papier wordt vaak als veilige buffer ingeslagen door verzekeraars en banken.
De rente heeft grote invloed op obligatiekoersen. Als de marktrentes stijgen zullen obligaties dalen in waarde en omgekeerd. Bij een stijgende rente zal je immers meer rendement kunnen halen met nieuwe obligaties. De markt zal dit echter onmiddellijk compenseren en inrekenen in het al bestaande papier. De koersen zullen dalen zodat, bij de goedkoper geworden waardering, de reële rente ongeveer even hoog is als de nieuwe marktrente.
De laatste jaren zijn de koersen van obligaties, voornamelijk die van staatsobligaties en High Grade bedrijfsobligaties, hoog opgelopen. Deze bevinden zich vaak ver boven pari. Dit komt doordat centrale banken, bijvoorbeeld onze ECB, 1) de rentes serieus verlaagden om de economie aan te zwengelen en 2) (staats)obligaties opkochten om op die manier geld in de economie te pompen (geldhoeveelheid verhogen).
‘Speciale’ obligaties
Enkele speciale gevallen onder de obligaties:
- Nulcouponobligatie
Een nulcouponobligatie geeft geen rente maar betaalt op de expiratiedatum de nominale waarde terug waar de obligatie een stuk beneden pari werd uitgegeven.
- Eeuwigdurende obligatie
Een eeuwigdurende obligatie heeft geen expiratiedatum. Ze zijn vaak achtergesteld. Voor banken en verzekeraars kan dit interessant zijn aangezien ze dit dan bij hun wettelijk vastgestelde kapitaalbuffers mogen rekenen.
Meestal hebben de emittenten wel een call optie voor bepaalde data. Na die laatste call behouden ze zich vaak het voorrecht om nog steeds de schuldbewijzen terug te kopen, vaak op de coupondata, soms op gelijk welk moment.
- Converteerbare obligaties
Bij converteerbare obligaties (Convertibles) heeft de koper van de obligatie een call optie om op een bepaald moment de obligatie om te ruilen tegen een bepaald aantal aandelen, aan een vooraf bepaalde prijs.
Bij Reverse convertibles heeft de emittent het recht om de obligatie in te ruilen voor aandelen in het bedrijf. Daar heeft de emittent dus een put optie op de aandelen.
Beleggen in opties
Opties zijn afgeleide producten, meer bepaald contracten, van andere activa, bijvoorbeeld aandelen.
Deze optiecontracten kunnen voor twee zaken aangewend worden:
- ter bescherming van de portefeuille en,
- ter speculatie.
Dit laatste aangezien men met aanzienlijke hefboomeffecten kan werken. Met een relatief kleine inleg kan men de (volledige) stijging van de onderliggende waarde verzilveren. Maar omgekeerd is dit ook het geval.
Het gebruiksvriendelijke platform en de lage kosten van DEGIRO bieden een geschikte instapmogelijkheid voor beginnende of basic beleggers. Open een account en start nu bij DEGIRO!
Een optieschrijver (of verkoper) geeft aan zijn tegenpartij het recht om 100 stuks van de onderliggende waarde, neem nu aandeel X, te kopen (call-optie) of te verkopen (put-optie) tegen een bepaalde prijs (strike) ten laatste tegen een bepaalde datum in de toekomst. Een overzichtje in onderstaande tabel.
TABEL
De waarde van de optie, en dus de premie die de schrijver van de optie ontvangt, wordt door verschillende zaken bepaald: de voornaamste zijn de prijs van de onderliggende waarde, de tijd die rest tot expiratie van de optie en de volatiliteit van de onderliggende waarde.
Een voorbeeld: Johan wil zijn portefeuille beschermen en op zijn 100 aandelen van AB InBev (momenteel 69 euro) een put-optie kopen waarmee hij ze tot de derde vrijdag van december kan verkopen aan 65 euro. De schrijver van die optie heeft zich de plicht opgelegd deze aandelen te kopen aan 65 euro en zal dit waarschijnlijk moeten doen als AB InBev onder de 65 euro daalt.
De put-optie op AB InBev zal stijgen in waarde wanneer het aandeel van AB InBev daalt, men kan immers die optie met winst uitoefenen of de kans hierop wordt in ieder geval groter. Als het aandeel van AB InBev onder die 65 euro daalt is de optie ‘in-the-money’. Hoe meer tijd rest tot expiratie van de optie, hoe meer de optie ook waard is. Er is immers nog meer kans dat ze ‘in-the-money’ komt. Verder is een hoge volatiliteit van het aandeel gunstig voor de waarde van de optie aangezien dit ook zorgt voor een hogere kans op het ‘in-the-money’ geraken.
Bij een call-optie is de zaak omgekeerd. Als een aandeel stijgt en eventueel boven de ‘strike-prijs’ gaat wordt deze waardevoller.
Men kan ook opties op indices verhandelen. Deze worden echter op expiratiedatum ‘gesettled’ in cash aangezien de onderliggende waarde niet kan verhandeld worden.
Andere beleggingscategorieën
Naast bovenstaande categorieën zijn er ook nog andere afgeleide producten waarin beleggen mogelijk is.
Turbo’s, speeders, sprinters, …, allemaal namen voor hetzelfde soort product maar met verschillende merknamen naargelang de uitgevers (banken), laten je via een hefboom beleggen in bijvoorbeeld aandelen. Een bepaald bedrag wordt geleend door de bank en het resterende bedrag moet de belegger zelf inleggen om een aandeel te kopen. De winst en het verlies zijn volledig voor de belegger. Als het verlies even groot (of kleiner) is dan de inleg van de belegger zelf verkoopt de bank automatisch de onderliggende waarde en de turbo/speeder/… verdwijnt.
CFD’s, contracts for difference, zijn contracten tussen kopers en verkopers waarbij het waardeverschil wordt uitbetaald bij sluiting van de positie.
Aan de hand van futures wordt een toekomstige transactie afgesproken aan een bepaalde prijs. Dit wordt ook bijvoorbeeld in de landbouw gebruikt om enige prijsstabiliteit en zekerheid te geven aan de landbouwers.
Veel investeerders kiezen ervoor fysiek vastgoed te kopen als belegging. Hun redenering luidt ‘vastgoed is vast goed’. Ze vertrouwen erop dat hun kapitaal behouden blijft of in het beste geval aangroeit en ze een zeker en stabiel inkomen uit huur ontvangen. Een alternatief is papieren vastgoed. Vastgoedaandelen of vastgoedcertificaten bijvoorbeeld. Dit beursgenoteerd vastgoed investeert in een portfolio aan onroerend goed of een bepaald groter project in het geval van certificaten. Op die manier kan de belegger een kleiner bedrag inleggen, vaak beter gediversifieerd zijn en de zorgen aan het deskundige management overlaten. De dividenden of coupons zijn vaak vergelijkbaar met wat je netto uit eigen verhuur krijgt.
Ten slotte nog even wijzen op twee zaken waarin men kan beleggen, maar die eigenlijk niet rechtstreeks daartoe bestemd zijn. Het zijn eerder cruciale elementen van een economie en evolueren dan ook als dusdanig mee aan de hand van vraag en aanbod. Ten eerste zijn er de munten. Men kan beleggen in vreemde munten als men verwacht dat deze in de toekomst zullen stijgen tegenover je eigen munt. Dit is echter een heel onvoorspelbaar iets. Vele beleggers verbrandden zich hier al aan. Verder zijn er de zogenaamde ‘commodities’, grondstoffen. Olie, ijzer, zink, lithium, … noem maar op. Waar zal de industrie in de toekomst meer naar vragen? Waaraan is er een tekort? Goud ten slotte is een belangrijke grondstof die door beleggers in portefeuille wordt genomen uit veiligheidsoverwegingen. In volatiele of slechte economische tijden vormt het een schuiloord en het behoudt relatief goed zijn waarde.
Manieren om te beleggen
Naast de verschillende activaklassen hebben we ook verschillende manieren en methodes om te beleggen. Ik bespreek er enkele hieronder.
Waardebeleggen
De alom gekende Benjamin Graham, voorbeeld voor Warren Buffett, werkte samen met collega-professor David Dodd, de methode van het waardebeleggen of ‘value investing’ uit.
Bij waardebeleggen is de investeerder overtuigd van de intrinsieke waarde van het bedrijf. Het is volgens hem ondergewaardeerd, heeft een degelijk rendement en de balans ziet er mooi uit.
Vaak komen beleggers met deze methode bij de kneusjes van de beurs terecht en moeten ze enig geduld uitoefenen om de werkelijke waarde naar boven te laten komen.
Hoe komen die waardebeleggers nu, naast degelijke kasstromen en een gezonde balans, te weten of een aandeel ondergewaardeerd is? Wel, de boekwaarde wordt daarbij vaak van naderbij bekeken. De koers-winstverhouding kennen de meeste beleggers wel, daarnaast bestaat er ook zoiets als de koers-boekwaarde. De koers van het aandeel afgezet tegenover de boekwaarde. Is deze ratio beneden de 1 dan beginnen waardebeleggers het aandeel te bekijken. Belangrijk om voor ogen te houden is dat een bedrijf de boekwaarde steeds kan herbekijken aan de hand van bijvoorbeeld afwaarderingen.
Het gebruiksvriendelijke platform en de lage kosten van DEGIRO bieden een geschikte instapmogelijkheid voor beginnende of basic beleggers. Open een account en start nu bij DEGIRO!
Cyclisch beleggen
Cyclische beleggers, vaak ook vermogensbeheerders, proberen zich aan te passen aan de conjunctuurcycli. Bij economische voorspoed zullen zij in cyclische aandelen beleggen zoals duurzame goederen of financials. Bij laagconjunctuur zullen defensieve investeringen (obligaties, vastgoed, goud, …) en niet-cyclische sectoren (consumptiegoederen, energie, farma, …) meer in de portefeuille opgenomen worden. Door de extra transactie- en beheerskosten vallen de rendementen hiervan echter tegen.
Dividendbeleggen
Dividendbeleggers willen zich van een vaste inkomstenstroom voorzien. Naast groei van kapitaal hebben ze graag een regelmatige uitkering aangezien ze dit als deel van hun inkomen beschouwen.
Niet alleen de hoogte van het dividend is hierbij van belang. De winstuitkering moet ook gedekt worden door de winst en cashflows. Ten tweede is het dividend liefst stijgend doorheen de tijd, met andere woorden het bedrijf ziet zijn resultaten verbeteren en kan meer uitkeren. Ten slotte zal de belegger ook naar de (eventueel dubbele in het geval van een buitenlands aandeel) roerende voorheffing kijken. Een hogere dividendtaks maakt dividendbeleggen minder interessant.
Dividendbeleggers gaan er vaak prat op dat hun aandelen defensiever zijn en ze het, indien de dividenden herbelegd worden, op lange termijn beter doen dan andere aandelen.
Buy & Hold beleggen
De buy & hold belegger koopt een aandeel voor de lange termijn. Hij doet degelijk zijn onderzoek en is dan zinnens voor zéér lange tijd eigenaar te blijven van dit bedrijf. Er zijn maar weinig beleggingsmethodes die de buy & hold belegger weten te verslaan.
Daytrader
Totaal het tegenovergestelde is wat de daytrader doet. Het woord zegt het zelf, hij belegt op zeer korte termijn, vaak intraday, om van kleine koersschommelingen te profiteren. Hiervoor gebruikt hij grote bedragen en/of hefboomproducten. Vaak komt hier ook technische analyse bij kijken. Het bedrijf door en door kennen en inhoudelijk analyseren doet veel minder ter zake. Professionele traders kunnen hier soms mooie resultaten voorleggen, particulieren blijven er maar beter af.
Duurzaam beleggen
Meer een meer beleggers zien sustainability als een belangrijke parameter bij hun beleggingen. Onethische of niet-duurzame beleggingen als wapens, olie, bedrijven die kinderarbeid toepassen, … worden uit de portefeuille geweerd.
Deze vorm van beleggen sluit ook sterk aan bij een stevige economische trend, namelijk die van de vergroening. Kijk maar eens naar de prestaties van een aandeel als Tesla.
Ook fondsbeheerders en asset managers focussen steeds meer op dit onderwerp. Het thema van de nieuwjaarsconferentie 2020 van Euronext Brussel was trouwens ook duurzaamheid. Een panel van experts bij onder meer KBC, BNP Paribas, ING en PwC hadden het daar over de financiering van de economie en over de noodzaak om dit op een ethische manier te doen.
Waarin beleggen: Mogelijkheden en keuzes
Doel van dit artikel is om u meer inzicht te geven in de verschillende beleggingscategorieën en manieren van beleggen. Waarin beleggen zou nu duidelijker moeten zijn met deze uiteenzetting van opties. Nu is de keuze aan u. Alvorens u kunt gaan beleggen start u met het vergelijken en kiezen van een broker. We wensen u veel succes op de beurs!
